И. КАЛЬМАН
«БАЯДЕРА»
2 актілі оперетта
Либретто Елена Езерская
Спектаклдің премьерасы 2003 жылы 30 тамызда өтті.
Ұзақтығы 2 сағ. 20 мин
ҚОЮШЫ ТОП
Музыкалық жетекші және дирижер - В. Богданов
Режиссер - Л. Налетова (Ресей, Мәскеу)
Қоюшы-суретші - Т.Спасоломская (Ресей, Мәскеу)
Қоюшы-балетмейстер - М.Лепилина (Ресей, Мәскеу)
Бас хормейстер - Татьяна Штыкова
ТАРИХИ АНЫҚТАМА
«Баядера»- Кальманның кең тараған, белгілі оперетталарының бірі. Алғаш рет 1921 жылы Венада жарыққа шықты. Опереттаның сахнаға шығуына экзотикалық дүниеге деген европалық мода, атап айтқанда, үнді музыкасы ықпал еткен. «Баядераның» музыкасында әдетте Кальманға тиесілі венгер ритмдерімен қатар джаз, вальс-бостон ырғақтары, шимми және басқа да шығу тегі американдық элементтер кездеседі.
ҚОЙЫЛЫМ МАЗМҰНЫ
Одетта - Баядера үнді ханзадасы Раджамиге ессіз ғашық болады, ол да ғашығы үшін лагор князьдарына шетелдікке үйленуге тыйым салатын ежелгі заң талаптарына бағынбауға дайын. Ханзада тақтан бас тартады. Одетта үлкен құрбандыққа барады: атастырылғандары жарияланған соң, бәрін де әзілге айналдырған спектакль ойнайды. Раджами кетуге жиналады, Одетта сахнаны тастайды. Ғашықтардың жүрегі жаралы. Күтпеген жерден некелесуге рұқсат беріледі. Бәрі де бақытты. Имре Кальманның ғажайып музыкасы шындық пен арман астасқан, хош иісті гүл мен тікенек бірге өскен, сиқыр мен күтпеген оқиғаларға толы Шығыс әлеміне батырады. Опереттаның шарықтау шегі әдемі де жарқын. Барлық оқиғаның метафорасы болып, «Әйелдің қалауы, Алланың қалауы» белгілі афоризм айтылады.